نعناع فلفلی Peppermint, Mentha balsamea Wild

Scientific name: Mentha Piperita Lamiaceae

نامهای دیگر: سوسنبر (سیسنبر)، آس بویه، آویشن وحشی، خزنده و برکلند

معرفی:

افزایش مقاومت دارویی علیه آنتی بیوتیک ها در اکثر باکتری ها منجر به توسعه ترکیب های ضدمیکروبی طبیعی شده است. نعناع فلفلی یکی از گیاهان دارویی پرمصرف است که اثرهای درمانی بسیاری دارد. بررسی فعالیت ضدمیکروبی و ضداکسیدانی اسانس این گیاه نشان می دهد که منتول عمده ترین ترکیب تشکیل دهنده اسانس آن بوده و اسانس این گیاه روی باکتری های گرم مثبت استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس اورئوس و گرم منفی شیگلا دیسانتریه و کلبسیلا پنومونیه موثر است. به دلیل خواص ضدمیکروبی و ضداکسیدانی نسبتا خوب این گیاه، می توان از آن در صنایع دارویی و غذایی استفاده کرد. از جمله ترکیبات موجود در اسانس نعناع فلفلی می توان: منتول، منتون، کاریوفیلن، پیپرتون، ا یزومنتول، فیتول، توکرفولها، بتائین، تانن و کاروتن و غیره اشاره نمود. منتول از طریق مسیر پلاستیدی متیل اریترول فسفات تولید می شود که در مسیر تولید آن آنزیم های زیادی دگیر هستند که مهمترین آنها آنزیم (-)-(S4)-یمونین سنتاز است.

اندام هوایی نعناع فلفلی دارای اسانس، ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، اسیدهای چرب، ویتامین‎ها، عناصر معدنی و اسید سالیسیلیک است. یکی از پرمصرفترین گیاهان دارویی با خواص ضد میکروبی، ضد آفت، ضدانگلی و ضد قارچی میباشد.

با توجه به اینکه گیاه نعناع فلفلی گیاهی چندساله بوده استفاده از این گیاه در یک قطعه زمین بیش از سه سال صرفه اقتصادی نخواهد داشت.

موارد استفاده:

نعناع فلفلی گیاهی معطر و از گونه‌های معروف نعناع است که از پیوند نعناع آبی و نعناع زینتی یا تند به ‌وجود آمده است. این گیاه دارای برگ‌های سبز تیره و خوشبو است و ۶۰ تا ۹۰ سانتی‌متر رشد می‌کند. نعناع فلفلی برای اضافه کردن عطر یا طعم به مواد غذایی، محصولات آرایشی، صابون‌ها، خمیردندان‌ها، دهانشویه‌ها و سایر محصولات به‌کار می‌رود و ممکن است برخی مصارف دارویی نیز داشته باشد. برگ‌های نعناع فلفلی (منتا پیپریتا) می‌توانند به‌صورت خشک یا تازه در تهیه‌ی چای به‌کار روند. نعناع فلفلی که در اصل بومی اروپاست، امروزه در سراسر جهان کشت می‌شود. روغن آن در کنار روغن اسطوخودوس، یکی از پرکاربردترین روغن‌هاست.

خواص دارویی:

از دو هزار سال قبل تاکنون از گونه‌های مختلف نعناع به عنوان ادویه و دارو استفاده می‌شود. سوسنبر حاوی مانتول و تانن کم است. دم کرده سوسنبر برای تقویت معده و روده و دستگاه گوارش، ضد نفخ، یرقان (زردی) و ضد سنگ‌های صفراوی مصرف می‌شود. استنشاق بوی سوسنبر، برای رفع سرماخوردگی و عفونت‌های گلو بسیار مفید است. ضد سرفه، ضد باکتری و ضدعفونی ‌کننده است و همینطور از منتول نعناع فلفلی برای تسکین عوارض سرماخوردگی، دردهای موضعی، رفع خستگی و ایجاد آرامش و نشاط استفاده می‌شود. همچنین ضد اسپاسم گوارشی، مسکن، ضد خارش است.

خواص گوارشی نعناع:

از خواص گوارشی نعناع می‌توان به رفع سوء هاضمه و نفخ،‌ رفع آروغ و سکسکه، کم کننده ترشح مخاط معدی، اشتها آور، رفع دل‌درد، رفع تهوع، صفرا آور، رفع تهوع صبحگاهی، تقویت معده رفع سنگ کیسه صفرا اشاره کرد. این گیاه همچنین ضد سرفه، خلط‌آور و ضد سرماخوردگی است و برای رفع آنفلوانزا، گلودرد، برونشیت و آسم فید است.

همچنین نعناع خنک‌کننده پوست، بی‌حس کننده، رفع خارش، اگزما و کهیر پوستی، ضد گزش حشرات است و برای رفع مارگزیدگی مفید است. نعناع برای رفع خستگی و ایجاد آرامش مفید است.

عوارض و خطرات:

نعناع فلفلی مانند بسیاری از گیاهان دیگر می‌تواند با سایر گیاهان، مکمل های غذایی یا داروها تداخل داشته باشد، همچنین ممکن است در برخی افراد حساس باعث بروز عوارض جانبی شود. بعضی از مردم نیز به نعناع فلفلی آلرژی (حساسیت) دارند.

بچه‌های کوچک نباید نعناع فلفلی مصرف کنند، اگر این روغن به صورت مالیده شود، می‌تواند باعث بروز مشکلات تنفسی بسیار جدی و خطرناک شود.

نعناع فلفلی برای افراد زیرتوصیه نمی‌شود

افراد مبتلا به دیابت، زیرا ممکن است احتمال هیپوگلیسمی یا قند خون پایین را افزایش دهد.
کسانی که فتق هیاتال (ورود قسمتی از معده به درون قفسه سینه از طریق هیاتوس مری موجود در دیافراگم) دارند.
افراد مبتلابه بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)

نعناع فلفلی ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد

سیکلوسپورین که دریافت‌کنندگان عضو پیوندی برای جلوگیری از پس‌زدن عضو مصرف می‌کنند.
پپسید، زانتاک و سایر داروهایی که اسید معده را کاهش می‌دهند.
داروهای دیابت که موجب کاهش قند خون می‌شوند.
داروهایی که بیماران مبتلابه قند خون مصرف می‌کنند.
داروهایی که کبد آنها را متابولیزه می‌‌کند.

نعناع فلفلی نباید به‌همراه داروهای ضداسید مصرف شود. دلیلش این است که برخی از مکمل‌های نعناع فلفلی به‌شکل کپسول هستند. اگر بیمار آنها را با داروی ضداسید مصرف کند، ممکن است روکش آنها خیلی سریع تجزیه شود و احتمال سوزش سردل را افزایش دهد.

واژه های کلیدی: نعناع فلفی، گیاهان دارویی، اسانس منتول، آنتی بیوتیک، ضد باکتری،

Keywords: Anti Bacterial Peppermint, Mentha Piperita Lamiaceae

مرجعReference

fa.wikipedia.orgویکیپدیا

sid.ir/fa/journal پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی

journal.rums.ac.ir مرجع علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

jmp.ir فصلنامه علمی پژوهشی گیاهان دارویی پژوهشگده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی ایران

ijmapr.areeo.ac.ir نشریه علمی وزارت جهاد کشاورزی ایران

civilica.com/doc مرجع دانش، ناشر تخصصی کنفرانس های ایران